معنی خودی با ما

متعلق به خود (کشور، خانواده، شخص): هواپیماهای خودی،
[مقابلِ بیگانه] آشنا،
(حاصل مصدر) [قدیمی] خودپسندی، خودخواهی،
(حاصل مصدر) (تصوف) حالت سالکی که هنوز در بند هواهای خود است و به کمال نرسیده، انانیت: از خودی سرمست گشته بی‌شراب / ذره‌ای خود را شمرده آفتاب (مولوی: لغت‌نامه: خودی)،

بی‌هوشی،
بی‌حالی،
آشفتگی،

خودی. [خوَ / خ ُ] (ص) مقابل بیگانه. مقابل غریبه. آشنا. اهل. خویش. قریب. (یادداشت مؤلف):
چو خود را ز نیکان شمردی بدی
نمی گنجد اندر خدایی خودی.
سعدی (بوستان).
چو نیکت بگویم بدی می کنی
نه با کس که بد با خودی میکنی.
سعدی (بوستان).
- امثال:
مثل سگ نازی آباد است نه خودی می شناسد نه غریبه.
|| (ق) بخودی خود. بنفسه. (یادداشت مؤلف):
دل از رخت خودی بیگانه بودش
که رخت دیگری در خانه بودش.
نظامی.
آنکس که کند خودی فراموش
یاد دگری کجا کند گوش ؟
نظامی.
|| (اِ) انانیت. هستی نفس. (ناظم الاطباء) (یادداشت مؤلف):
با تو خودی من از میان رفت
وین راه به بیخودی توان رفت.
نظامی.
آن بندگان که ایشان از خودی خود خلاصی یافته اند و بتصرفات جذبات در عالم الوهیت سیر دارند یک نفس ایشان بمعامله ٔ اهل دو عالم برآید و بر آن بچربد. (مرصادالعباد).
از خودی سرمست گشته بی شراب
ذره ای خود را شمرده آفتاب.
مولوی.

خودی سوز.[خوَ / خ ُ] (اِخ) نام آتشکده ای بوده به آذربایجان. خودیسوز. (برهان قاطع) (ناظم الاطباء):
در آن خطه بود آتش سنگ بست
که خواندی خودی سوزش آتش پرست.
نظامی.

خودی خود. [خوَ / خ ُی ِ خوَدْ / خُدْ] (ترکیب اضافی، اِ مرکب) بنفسه.

خانه خودی. [ن ِ] (اِخ) دهی است از دهستان مرکزی بخش بیارجمند شهرستان شاهرود واقع در 20 هزارگزی خانه بیار. این ناحیه کوهستانی و آب و هوایش معتدل است، سکنه ٔ آن 400 تن و مذهب اهالی شیعه و زبانشان فارسی است. آب آنجا از قنات و محصولاتش غلات و تنباکو و پنبه و بنشن و بادام و پسته است. اهالی بزراعت و گله داری گذران می کنند و راه آنجا فرعی است ولی میتوان به آنجا اتومبیل برد... در آنجا یک باب دبستان وجود دارد. (از فرهنگ جغرافیایی ایران ج 3 ص 105).

شناس

خودسری، انانیت، هستی. [خوانش: (~.) (حامص.)]

(خُ) (ص نسب.) آشنا.

آشنا

Eingeweihte (m) (f), Familiär, Geläufig, Mitglied (n), Vertraut

آشنا، خویش،
(متضاد) اجنبی، بیگانه، غریب، غیر، ناآشنا، انانیت، انیت، آشنایی، خودمانی، صمیمی

عارف، قریب، مالوف

آشنا، اهل، خویش

کتره ای

664